อธิบดีกรมการข้าว เปิดเผยว่า งานพระราชพิธีพืชมงคลจรดพระนังคัลแรกนาขวัญ ประจำปี 2561 ประกอบด้วย 2 พระราชพิธี ได้แก่ พระราชพิธีพืชมงคลซึ่งเป็นพิธีสงฆ์ในวันที่ 13 พ.ค. เพื่อประกอบพิธีในพระอุโบสถวัดพระศรีรัตนศาสดาราม เป็นการทำขวัญเมล็ดพันธุ์พืชต่างๆ เพื่อให้ปลอดจากโรคและเจริญงอกงามสมบูรณ์ จากนั้นจึงเริ่มพิธีจรดพระนังคัลแรกนาขวัญในวันที่ 14 พ.ค. ซึ่งเป็นพิธีพราหมณ์เริ่มต้นด้วยการไถหว่านเมล็ดข้าว ณ มณฑลพิธีท้องสนามหลวง อันเป็นการส่งสัญญาณการเข้าสู่ฤดูกาลทำนาและเพาะปลูกประจำปี
โดยในปีนี้กรมการข้าวได้ขอพระราชทานพระบรมราชานุญาต สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวมหาวชิราลงกรณ บดินทรเทพยวรางกูร นำเมล็ดพันธุ์ข้าวทรงปลูกพระราชทานทั้งหมด 7 พันธุ์ จำนวน 1,799 กิโลกรัม เข้าพระราชพิธีพืชมงคลจรดพระนังคัลแรกนาขวัญ ซึ่งเป็นข้าวนาสวนที่มีคุณลักษณะและความโดดเด่นในด้านต่างๆ ประกอบด้วย
1. ปทุมธานี 1 เป็นข้าวเจ้าที่นุ่มเหนียว มีกลิ่นหอมอ่อน ให้ผลผลิตสูงประมาณ 650-774 กิโลกรัมต่อไร่ ต้านทานเพลี้ยกระโดดสีน้ำตาล เพลี้ยกระโดดหลังขาว โรคไหม้ และโรคขอบใบแห้ง
2. สังข์หยดพัทลุง เป็นข้าวเจ้าที่มีเยื่อหุ้มเมล็ดสีแดง ให้ผลผลิตเฉลี่ย 330 กิโลกรัมต่อไร่ ข้าวซ้อมมือเมื่อหุงสุกมีความนุ่ม ส่วนข้าวกล้องเมื่อหุงสุกมีความนุ่มเล็กน้อย ข้าวกล้องมีคุณค่าทางโภชนาการสูงจากตัวอย่างข้าวกล้อง 100 กรัม มีปริมาณไนอาซิน (Niacin) 6.46 มิลลิกรัม ใยอาหาร 4.81 กรัม และธาตุเหล็ก 0.52 มิลลิกรัม
3. ขาวดอกมะลิ 105 เป็นข้าวเจ้าที่สามารถทนแล้งได้ดีพอสมควร คุณภาพข้าวสุก นุ่ม มีกลิ่นหอม ให้ผลผลิตประมาณ 363 กิโลกรัมต่อไร่ ลักษณะเมล็ดข้าวสารใส แกร่ง คุณภาพการสีดี คุณภาพการหุงต้มดี อ่อนนุ่ม มีกลิ่นหอม และทนต่อสภาพดินเปรี้ยวและดินเค็ม
4. กข57 เป็นข้าวเจ้าไม่ไวต่อช่วงแสง ให้ผลผลิตสูง มีเสถียรภาพดี ผลผลิตเฉลี่ย 714 กิโลกรัมต่อไร่
5. กข43 เป็นข้าวเจ้าที่มีอายุการเก็บเกี่ยวสั้น 95 วันเมื่อปลูกโดยวิธีหว่านน้ำตม คุณภาพของเมล็ดทางการหุงต้มรับประทานดี ข้าวสุกนุ่ม มีกลิ่นหอมอ่อน ให้ผลผลิตประมาณ 561 กิโลกรัมต่อไร่ และค่อนข้างต้านทานต่อโรคไหม้และเพลี้ยกระโดดสีน้ำตาล
6. กข71 เป็นข้าวไม่ไวต่อช่วงแสง สามารถปลูกได้ตลอดปี ให้ผลผลิตสูงถึง 1 ตันต่อไร่ ต้านทานเพลี้ยกระโดดสีน้ำตาลและโรคไหม้
7. กข6 เป็นข้าวเหนียว ให้ผลผลิตสูงประมาณ 666 กิโลกรัมต่อไร่ ทนแล้งดีกว่าพันธุ์เหนียวสันป่าตอง มีคุณภาพการหุงต้มดี มีกลิ่นหอม ต้านทานโรคใบจุดสีน้ำตาล และคุณภาพการสีดี
อย่างไรก็ตาม นอกจากพันธุ์ข้าวทั้ง 7 พันธุ์จะนำไปใช้ในพระราชพิธีพืชมงคลจรดพระนังคัลแรกนาขวัญแล้ว ยังนำมาบรรจุซองแจกจ่ายให้พสกนิกรผู้สนใจและชาวนาทั่วประเทศ จำนวน 366,000 ซอง เพื่อเป็นมิ่งขวัญและสิริมงคลในการประกอบอาชีพการเกษตรของตนตามประเพณีนิยม และเป็นไปตามพระราชประสงค์สืบไป